Κάποιες πρώτες μετεκλογικές σκέψεις...

1. Το χθεσινό είναι ένα πολύ άσχημο εκλογικό αποτέλεσμα για τον ελληνικό λαό. Τα επόμενα χρόνια θα είναι πολύ δύσκολα, γεμάτα ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές, μεγαλύτερη φτωχοποίηση του ελλ. λαού, βαθύτερη ενσωμάτωση στον υπό κλιμάκωση Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού που επιτίθεται σα πληγωμένο θηρίο, ενώ ελοχεύει τόσο ο κίνδυνος νέας οξείας οικονομικής κρίσης, όσο και αυτός κάποιου τύπου "εθνικής" καταστροφής μέσω της διευθέτησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων στα πλαίσια και με πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ.

Ιμπεριαλιστικός καπιταλισμός. Μαρξ εναντίον Λένιν;

του Διονύση Περδίκη 

 

Δημοσιεύουμε το πρώτο κομμάτι του δεύτερου μέρους της μελέτης με τίτλο “Ιμπεριαλισμός και πόλεμος στον 21ο αιώνα με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία”. 

Το Μέρος Β’ είναι το πιο θεωρητικό και συνοδεύεται από εκτενέστατες σημειώσεις με παραθέματα και μεταφράσεις. Συνιστούμε σε μια πρώτη ανάγνωση να αγνοηθούν οι σημειώσεις αυτές προς χάριν της ροής του κειμένου. Σε δεύτερη φάση, οι σημειώσεις και οι αναφορές σε αυτές μπορούν να χρησιμεύσουν για περαιτέρω μελέτη των θεμάτων που θίγονται. 

Ιμπεριαλισμός και πόλεμος στον 21ό αιώνα με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία

 του Διονύση Περδίκη

 

Α’ Μέρος: Εισαγωγή

Οι εξελίξεις στην Ουκρανία φέρνουν τον πόλεμο για άλλη μια φορά στην καρδιά της Ευρώπης, και συνολικά τον κόσμο πιο κοντά στο ενδεχόμενο ενός «θερμού» Τρίτου Παγκόσμιου Πολέμου, ανάμεσα μάλιστα σε πυρηνικές δυνάμεις, άρα και εν δυνάμει καταστροφικού συνολικά για τον ανθρώπινο πολιτισμό. Ακόμη και αν ο κίνδυνος αυτός αποφευχθεί, οι οξυμένες αντιθέσεις μεταξύ των μεγαλύτερων κρατών του κόσμου δεν επιτρέπουν την τελείως απαραίτητη διεθνή συνεννόηση για την προστασία του περιβάλλοντος, του οποίου η καταστροφή αποχτά, πλέον, χαρακτήρα άμεσης απειλής για την ανθρωπότητα.

Αναδεικνύεται, λοιπόν, η επείγουσα ανάγκη για την αυτόνομη παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα, μέσα από τις κοινωνικές και πολιτικές του οργανώσεις, καταρχήν για την ειρήνη και την εθνική ανεξαρτησία από τον ιμπεριαλισμό, και, προοπτικά, για να ανοίξει η προοπτική ενός κόσμου χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, όπου ο πόλεμος θα ανήκει στην προϊστορία της ανθρωπότητας, και αυτή θα μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος ενωμένη.

Η διαλεκτική της εξάρτησης

 

μετ. Αλέξανδρος Μπάρτζος

επιμ. Διονύσης Περδίκης

 

Ουκρανία: παγιδευμένη σε εμπόλεμη ζώνη

 

μετ. Κώστας Σμπόνιας

επιμ. Αλέξανδρος Μπάρτζος

 και Διονύσης Περδίκης

 

Παρουσιάζουμε τη μετάφραση του άρθρου Ukraine: trapped in a war zone από το ιστολόγιο του Michael Roberts, στο οποίο ο αρθρογράφος περιγράφει την οικονομική κατάσταση της Ουκρανίας λίγο πριν το ξέσπασμα του εν εξελίξει πολέμου.

Εφιστούμε την προσοχή του αναγνώστη στην οικονομική καταστροφή που σήμαινε για τους Ουκρανούς εργαζομένους τόσο η ανατροπή και ο διαμελισμός της ΕΣΣΔ, όσο και η περίοδος μετά το πραξικόπημα του «Μαϊντάν».

Ψηφιακό βιβλίο: Ο Λένιν για τον Ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο

 

του Διονύση Περδίκη

Το παρόν αποτελεί μια συλλογή λενινιστικών παραθεμάτων για το ζήτημα του ιμπεριαλισμού, της ιμπεριαλιστικής εκμετάλλευσης και καταπίεσης, της εθνικής εξάρτησης, αλλά και των πολέμων, δίκαιων και άδικων, ιμπεριαλιστικών και για την εθνική αυτοδιάθεση ή επαναστατικών, που είναι δυνατοί κατά το – σύμφωνα με τον Λένιν – ιμπεριαλιστικό στάδιο του καπιταλισμού.

Ευελπιστούμε να αξιοποιηθεί στη μελέτη της λενινιστικής σκέψης για τα παραπάνω ζητήματα, αλλά και στην ανάλυση της σημερινής ιστορικής συγκυρίας, μέσω της δημιουργικής ανάπτυξης της μαρξιστικής και λενινιστικής θεωρίας.

Σε καμία περίπτωση δε συνιστούμε στον αναγνώστη να αρκεστεί στα παραθέματα που συλλέξαμε. Αντίθετα, μπορεί να τα χρησιμοποιήσει με προσοχή, και ανατρέχοντας στις πηγές, ώστε η ερμηνεία τους να λάβει υπόψη τα συγκείμενα, και το ιστορικό τους πλαίσιο.

Ολόκληρο το βιβλίο εδώ.

Δείτε τα περιεχόμενα του βιβλίου στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Μαρξ. Σκέψης "Γ. Κορδάτος"

Ο Λένιν για την ειρήνη και την ουδετερότητα. ΚΚ Κούβας – ΚΕΚΡ – ΚΚΕ και το διεθνές δίκαιο σήμερα.

 

του Διονύση Περδίκη

 

Το διεθνές δίκαιο

Χωρίς ο γράφων να είναι ειδικός στο διεθνές δίκαιο, εκτιμώ ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία παραβιάζει βασικές διατάξεις του διεθνούς δικαίου από την πλευρά της Ρωσίας. Η κυβέρνηση της Ρωσίας, βέβαια, επικαλείται άλλες διατάξεις που αφορούν την εθνική ασφάλεια κάθε χώρας, όπως και την τυπική πρόσκληση των ανακηρυγμένων ως ανεξάρτητων λαϊκών δημοκρατιών της ανατολικής Ουκρανίας, για να δικαιολογήσει την εμπλοκή της. Ωστόσο, η ουσία δεν είναι σε μια νομικίστικη συζήτηση.

Το διεθνές δίκαιο πρέπει να τυγχάνει υπεράσπισης ως ένα όπλο που έχουν οι μικρές και αδύναμες χώρες, ενάντια στην καταπίεση και εκμετάλλευση από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ή και άλλες μικρότερες, περιφερειακές δυνάμεις. Δεν πρέπει, όμως, να χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει, ή διευκολύνει τη στρατηγική του ιμπεριαλισμού ενάντια σε λαούς, εθνότητες και κράτη που δεν υποτάσσονται στην κυριαρχία του.

Ένα σχέδιο Μάρσαλ για την Ουκρανία;

 του Michael Roberts

μετ. Αλέξανδρος Μπάρτζος 

επιμ . Διονύσης Περδίκης

 

“Μεταφράζουμε και αναδημοσιεύουμε το άρθρο A Marshall plan for Ukraine? από το ιστολόγιο του Michael Roberts, το οποίο αναφέρεται στο συνδυασμένο κόστος του πολέμου και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας για τον ευρωατλαντικό ιμπεριαλισμό. Το άρθρο καταδεικνύει, κατά τη γνώμη μας, τα εξής:

Με το ΚΚ Κούβας ή με το ΚΚ Ελλάδος θα πάμε στον πόλεμο;

 

του Διονύση Περδίκη

[...] Ο πόλεμος στην Ουκρανία μας φέρνει μπροστά στο ενδεχόμενο ενός Γ΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ενός πολέμου που μέχρι στιγμής εκτυλισσόταν πιο συγκαλυμμένα, «διά αντιπροσώπων», αλλά πλέον αυξάνεται ο κίνδυνος να εξελιχθεί σε ανοιχτό, ίσως και πυρηνικό, πόλεμο. 

Σε κάθε προηγούμενη ανάλογη στιγμή της ιστορίας, το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα  (δΚΚ στο εξής) γνώρισε μεγάλες διαμάχες, και διασπάσεις, όπως τη «χρεωκοπία» της Β΄ Κομμουνιστικής Διεθνούς, στις παραμονές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και τις ταλαντεύσεις προ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι οποίες δεν επέτρεψαν το δΚΚ να εμποδίσει αποτελεσματικά την άνοδο του φασισμού/ναζισμού, και των οποίων η διόρθωση οδήγησε τελικά στην ήττα του, και στην εξάπλωση του σοσιαλισμού σε μεγάλο μέρος του κόσμου.

Η σημερινή συγκυρία βρίσκει το δΚΚ σε ιστορική κρίση. Επομένως, δε θα περίμενε κανείς να είναι η κατάσταση καλύτερη. Αυτό φαίνεται με μια ματιά στις ανακοινώσεις των κομμουνιστικών κομμάτων για τον εν εξελίξει πόλεμο. Δεν λείπουν ορισμένες ακραίες φωνές ως προς το μονοδιάστατο ή άνισο της κριτικής έναντι της Ρωσίας, όπως και μερικές αντίθετες, οι οποίες εστιάζουν στο δίκαιο της Ρωσίας ως προς κάποιες από τις πλευρές του πολέμου. [...]

Διαβάστε όλο το άρθρο στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Μαρξ. Σκέψης "Γ. Κορδάτος"

Οι τρεις αντιφάσεις της Μακράς Ύφεσης

Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο του Michael Roberts

μετ. Κώστας Σμπόνιας

επιμ. Διονύσης Περδίκης

 

Εισαγωγή του επιμελητή

Μεταφράζουμε και αναδημοσιεύουμε την ανάρτηση αυτή από το ιστολόγιο του Michael Roberts, με τίτλο Οι τρεις αντιφάσεις της Μακράς Ύφεσης (The three contradictions of the Long Depression), διότι, παρά τις επιμέρους επιφυλάξεις που μπορεί να έχουμε κυρίως για τον ρόλο του μονοπωλίου στον σύγχρονο καπιταλισμό, οι υπογράφοντες τη θεωρούμε ως μια εξαιρετικά επιτυχημένη, συνεκτική και αποδεικτική, σύνοψη της σύγχρονης ιστορικής συγκυρίας για το διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Εκμετάλλευση και υπερεκμετάλλευση στη θεωρία του ιμπεριαλισμού

Εισαγωγή του μεταφραστή

Παρουσιάζουμε άλλη μια μετάφραση σύγχρονης ξενόγλωσσης αρθρογραφίας γύρω από το θέμα της πολιτικής οικονομίας του ιμπεριαλιστικού σταδίου του καπιταλισμού, το άρθρο του Τζον Σμιθ με τίτλο Εκμετάλλευση και υπερεκμετάλλευση στη θεωρία του ιμπεριαλισμού (Exploitation and superexploitation in the theory of imperialism), από την εισήγηση του συγγραφέα στη θεματική των Σύγχρονων Οικονομικών του Ιμπεριαλισμού (The Modern Economics of Imperialism) στο 16ο Ετήσιο Συνέδριο Ιστορικού Υλισμού (16th Annual Historical Materialism Conference), το οποίο έλαβε χώρα στο Λονδίνο, τον Νοέμβριο του 2019.

Η πολιτική οικονομία της παγκόσμιας εργασιακής ρύθμισης

Παρουσιάζουμε τη μετάφραση του κεφαλαίου υπό τον τίτλο Η πολιτική οικονομία της παγκόσμιας εργασιακής ρύθμισης (The political economy of global labour arbitrage) των Raúl Delgado Wise & David Martin από τον συλλογικό τόμο Εγχειρίδιο της Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας της Παραγωγής (Handbook of the International Political Economy of Production) (σελ. 59-75), Kees Van der Pijl (επιμ.), Edgar Elgar (εκδ.).

Κεφάλαιο, Επιστήμη, Τεχνολογία: Η Ανάπτυξη των Παραγωγικών Δυνάμεων στον Σύγχρονο Καπιταλισμό

 

Εισαγωγή μεταφραστή

Παρουσιάζουμε άλλη μια μετάφραση σύγχρονης ξενόγλωσσης αρθρογραφίας γύρω από το θέμα της πολιτικής οικονομίας του ιμπεριαλιστικού σταδίου του καπιταλισμού, το άρθρο των Raúl Delgado Wise και Mateo Crossa Niell με τίτλο Κεφάλαιο, Επιστήμη, Τεχνολογία: Η Ανάπτυξη των Παραγωγικών Δυνάμεων στον Σύγχρονο Καπιταλισμό (Capital, Science, Technology: The Development of Productive Forces in Contemporary Capitalism), δημοσιευμένο πρόσφατα (1η Μαρτίου 2021) στον ιστότοπο της Μηνιαίας Επιθεώρησης (Monthly Review).

Διαβάστε τη συνέχεια της εισαγωγής και το μεταφρασμένο άρθρο στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Μαρξιστικής Σκέψης "Γ. Κορδάτος".

Εμπειρίες από ένα σύγχρονο μαοϊκό λαϊκό κίνημα και αντάρτικο στις ζούγκλες της Ινδίας

 

Arundhati Roy interviews guerrilla fighters of the Communist Party of India (Maoist)

The following article is an important and valuable firsthand account of the people’s war being carried out by the revolutionaries in India and is by the well known Indian progressive intellectual and activist Arundhati Roy. Roy travelled into Central India’s Dandkaranya Forests to meet with the Maoists. 

Διαβάστε το άρθρο ακολουθώντας τον σύνδεσμο.

Μη παραγωγική συσσώρευση στις ΗΠΑ: ένα νέο αναλυτικό πλαίσιο, Tomás N. Rotta

Συνεχίζουμε τη δημοσίευση μεταφράσεων επιστημονικών άρθρων για τον σύγχρονο καπιταλισμό – ιμπεριαλισμό με το άρθρο του Tomás N. Rotta, (Πανεπιστήμιο του Γκρίνουιτς, Μ. Βρετανία) υπό τον τίτλο Μη παραγωγική συσσώρευση στις ΗΠΑ: ένα νέο αναλυτικό πλαίσιο (Unproductive Accumulation in the United States: A New Analytical Framework). Το άρθρο δημοσιεύθηκε με το ίδιο περιεχόμενο με αυτό της εκδοχής από την οποία το μεταφράσαμε στο Cambridge Journal of Economics, Volume 42, Issue 5, September 2018, Pages 1367–1392, https://doi.org/10.1093/cje/bex080.

Διαβάστε το μετεφρασμένο άρθρο και την εισαγωγή μου στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Μαρξιστικής Σκέψης "Γ. Κορδάτος"

Ο ιμπεριαλισμός ή κρατικο-μονοπωλιακός καπιταλισμός …εντός των ιμπεριαλιστικών κρατών

Παραθέτουμε παρακάτω σύνδεσμο προς το πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ του tvxs.gr για τους αγροτικούς εποχιακούς εργάτες στις χώρες της ΕΕ, και το συνοδεύουμε με ένα σχόλιο για το τι αποκαλύπτει η συστηματική αναπαραγωγή εργασιακών σχέσεων αυτού του είδους για το σύγχρονο καπιταλισμό.

Διονύσης Περδίκης

Προτείνουμε, ως κύριο χαρακτηριστικό του σύγχρονου καπιταλισμού, τη διάρρηξη της τυπικής ελευθερίας και ισότητας που χαρακτηρίζει τις ισοδύναμες και ελεύθερες εμπορευματικές ανταλλαγές, ως -κατά τα άλλα- ουσιαστικό χαρακτηριστικό του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής (ΚΤΠ στο εξής) [...]

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Μαρξιστικής Σκέψης "Γ. Κορδάτος".

Σχόλιο στο άρθρο του Π. Παπακωνσταντίνου για τις "Γεωπολιτικές αντιθέσεις στο σύγχρονο ιμπεριαλισμό"

Ενδιαφέρον άρθρο του -πολύ καλού- συντρόφου Π. Παπακωνσταντίνου για τον ιμπεριαλισμό, αλλά δυστυχώς με μεγάλες αδυναμίες που δείχνουν μια δυσκολία να αναθεωρήσει ο συγγραφέας προηγούμενες απόψεις του και ιδεολογικές βάσεις που έχουν αποδειχτεί αναλυτικά ανεπαρκείς.


Ενδεικτικά (βλ. σχετικές αναφορές στο τέλος):


1. Σωστά καταγράφει σε μια ιστορική αναδρομή τις δυσκολίες της υπάρχουσας μαρξιστικής βιβλιογραφίας για την κατανόηση του ιμπεριαλισμού ως στάδιο της ιστορικής ανάπτυξης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, στη βάση της εργασιακής θεωρίας της αξίας. Και σωστά αναφέρει το έργο του Χ. Γκρόσμαν ως θεμελιώδες για μια τέτοια σύνδεση.


2. Στη συνέχεια, όμως, οι θετικές βιβλιογραφικές του αναφορές σταματάνε στο έργο των Ντ. Χάρβεϋ και Α. Καλλίνικου, οι οποίοι μάλλον λειτουργούνε απολογητικά για πλευρές του σύγχρονου ιμπεριαλισμού, όπως αυτές που σχετίζονται με την υπερεκμετάλλευση της εργασίας στις καταπιεζόμενες (και αναπτυσσόμενες) χώρες - πχ βλ. το ντιμπέιτ μεταξύ Τζον Σμιθ και Ντ. Χάρβεϋ, αλλά και τη γενικότερη κριτική μαρξιστών όπως ο Μ. Ρόμπερτς και ο δικός μας Σ. Μαυρουδέας στις αναθεωρητικές αντιλήψεις του Ντ. Χάρβεϋ.
Δείχνει ο συγγραφέας να αγνοεί -αδικαιολόγητα πλέον μετά και το τελευταίο συνέδριο του Ιστορικού υλισμού στο Λονδίνο, τον Νοέμβριο του 2019, και τη σχετική με τον Ιμπεριαλισμό συνεδρία του- την πρόσφατη βιβλιογραφία για τον ιμπεριαλισμό και την υπερεκμετάλλευση της εργασίας από συγγραφείς όπως ο Τζον Σμιθ και ο Άντι Χίγκινμπότομ, οι οποίοι προτείνουν ακριβώς αυτό: μια θεωρία για τον ιμπεριαλισμό που εκκινεί από την εργασιακή θεωρία της αξίας και την παραγωγή της υπεραξίας, δηλ. την καρδιά του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής.


3. Στην συνέχεια, και ενώ έχει αφήσει τρομερά κενά που να αφορούν στην ουσία του ιμπεριαλισμού, με αποτέλεσμα να μην μπορεί πρακτικά να ορίσει με σαφήνεια καμία από τις συναφείς έννοιες που έπονται λογικά σε μεταγενέστερα επίπεδα αφαίρεσης, επιστρέφει στις γνωστές προσωπικές του απόψεις που περιορίζονται στον ιμπεριαλισμό στις διεθνείς σχέσεις, προβαίνει σε χαρακτηρισμούς για διάφορους "ιμπεριαλισμούς" τους οποίους δεν κατονομάζει, για αντιδραστικούς εθνικισμούς τύπου "Πούτιν, Ορμπάν, Μόντι, Σι", όλοι μαζί σε μια ανάλυση "σαλάτα", και φυσικά, με μια φευγαλέα αναφορά στη νεφελώδη έννοια του "ολοκληρωτικού καπιταλισμού", χωρίς ουσιαστική (αυτο)κριτική, παρόλη την τρανταχτή της διάψευση στη σημερινή συγκυρία.

Με αφορμή την Πρόταση Διαλόγου του Σύγχρονου Κομμ/κού Σχεδίου «Για τις Επαν/σεις και τον Κομμ/σμό του 21ου Αιώνα, Ζητήματα Στρ/κής».

Υποδεχτήκαμε με ενδιαφέρον την Πρόταση Διαλόγου (ΠΔ στο εξής) «Για τις Επαναστάσεις και τον Κομμουνισμό του 21ου Αιώνα, Ζητήματα Στρατηγικής» των συντρόφων του Σύγχρονου Κομμουνιστικού Σχεδίου. Πρόκειται για μια σημαντική συμβολή στον προβληματισμό που έχει ανοίξει για τη θεωρητική, πολιτική και οργανωτική ανασυγκρότηση του κομμουνιστικού κινήματος, τόσο στη χώρα μας, όσο και διεθνώς.

Αναμένοντας την ανάπτυξη μιας οργανωμένης σχετικής συζήτησης στα πλαίσια της συγκρότησης του Συντονισμού Δράσης και Διαλόγου των Κομμουνιστικών Δυνάμεων, και μετά από τη διαπίστωση συμφωνίας με μεγάλο μέρος των κατατεθειμένων θέσεων στην ΠΔ, το παρόν άρθρο καταγράφει πολύ συνοπτικά ορισμένα κομβικά σημεία κριτικής, και προτείνει εναλλακτικές ερευνητικές κατευθύνσεις, στα πλαίσια ενός συντροφικού διαλόγου. Ας σημειωθεί ότι ο υπογράφων είναι ο μόνος που φέρει την ευθύνη των όσων ακολουθούν. Προκειμένου να διευκολυνθεί η ανάγνωση του κειμένου, έχουν μεταφερθεί σε εκτενείς σημειώσεις, τόσο οι βιβλιογραφικές αναφορές, όσο και τα όποια παραθέματα από την ΠΔ και τη βιβλιογραφία.

Διαβάστε το Μέρος Ι και το Μέρος ΙΙ.

Μπορείτε να διαβάσετε και τα δύο μέρη μαζί σε μορφή pdf.

Για την προσφυγική κρίση και τα καθήκοντα της κομμουνιστικής αριστεράς

του Διονύση Περδίκη

Σήμερα η προσφυγική κρίση στη χώρα μας βρίσκεται στο αποκορύφωμά της με βάση τις τελευταίες εξελίξεις, δηλ. τα γεγονότα στον Έβρο, και νωρίτερα, στα νησιά της Χίου και της Λέσβου. Για μια συνολική ανάλυση της κατάστασης και πολιτική θέση παραπέμπουμε στη σχετική ανακοίνωση του Συντονισμού δράσης και διαλόγου Κομμουνιστικών Δυνάμεων[1]. Στο παρόν άρθρο θα επικεντρώσουμε σε επιμέρους πλευρές του προβλήματος, προσπαθώντας να εξηγήσουμε και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κομμουνιστική αριστερά για να ηγηθεί μιας φιλολαϊκής λύσης για την κρίση αυτή.

Κείμενο εργασίας για την περιοδολόγηση του καπιταλισμού και το σύγχρονό του στάδιο

Το παρόν μπορεί να διαβαστεί ευκολότερα και ως αρχείο pdf

I. Εισαγωγή

Η απουσία μιας συστηματικής θεωρίας της ιστορικής εξέλιξης, και επομένως και περιοδολόγησης, του καπιταλισμού, είναι ένα από τα σημαντικότερα σημεία στα οποία χρίζει περαιτέρω ανάπτυξης η σύγχρονη μαρξιστική-λενινιστική θεωρία. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, παρατηρείται μια αναζωογόνηση και περαιτέρω ανάπτυξη της θεωρίας του σύγχρονου καπιταλισμού, σε μεγάλο βαθμό εντός του πλαισίου της κλασσικής θεωρίας του ιμπεριαλισμού ή (κρατικο-)μονοπωλιακού καπιταλισμού[1], με πλούσια αρθρογραφία και βιβλιογραφία σε διεθνές επίπεδο, και με κεντρικές έννοιες αυτές των

·       νέων μορφών εκμετάλλευσης και καταπίεσης που συμβάλουν στην ανάδυση της υπερεκμετάλλευσης της εργασίας ως κυρίαρχης τάσης (έναντι της σχετικής και απόλυτης υπεραξίας) στη σφαίρα της παραγωγής[2],

·       της διόγκωσης των μη παραγωγικών κλάδων, ιδιαίτερα του χρηματοπιστωτικού τομέα[3],

·       της μονοπωλιακής προσόδου[4] στη σφαίρα του ανταγωνισμού, σε σύνδεση με το τεχνολογικό μονοπώλιο λόγω της θεσμοθέτησης της πνευματικής ιδιοκτησίας[5],

·       όπως και των σχέσεων ιμπεριαλιστικής εξάρτησης -δηλ. εκμετάλλευσης και κυριαρχίας- στη σφαίρα της διεθνούς αγοράς και των διακρατικών σχέσεων[6].

Πρόσφατα, μάλιστα, διεξήχθη στα πλαίσια του 16^ου διεθνούς συνεδρίου για τον Ιστορικό Υλισμό, στο Λονδίνο, στις 7-10 Νοεμβρίου του περασμένου έτους, ειδική συνεδρία με την παραπάνω θεματολογία[7].

Στο παρόν κείμενο εργασίας, δεν μπορεί να αναπτυχθεί μια συστηματική θεωρία της ιστορικής εξέλιξης του καπιταλισμού. Αρκούμαστε στα παραπάνω σχόλια, στην παράθεση των σχετικών αναφορών στις υποσημειώσεις, ενώ ακολουθούν παρακάτω κάποιες μεθοδολογικές προτάσεις, αλλά και η συνοπτική σκιαγράφηση μιας ερευνητικής κατεύθυνσης. Δεσμευόμαστε, όμως, να συνεχίσουμε τις μεταφράσεις της σχετικής ξενόγλωσσης αρθρογραφίας[8], και να παρουσιάσουμε στο επόμενο διάστημα με ολοκληρωμένο τρόπο τις -υπό διαμόρφωση- απόψεις μας.