Θεμελίωση μιας Μαρξιστικής Θεωρίας για την Πολιτική Οικονομία της Πληροφορίας: Εμπορικά Μυστικά και Πνευματική Ιδιοκτησία, η Παραγωγή της Σχετικής Υπεραξίας και η Εξαγωγή Φορο-Προσόδου, Jakob Rigi

 

Δημοσιεύουμε τη μετάφραση του άρθρου του Jakob Rigi (Κεντρικό Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο, Βουδαπέστη, Ουγγαρία) στο περιοδικό tripleC με τον τίτλο Foundations of a Marxist Theory of the Political Economy of Information: Trade Secrets and Intellectual Property, and the Production of Relative Surplus Value and the Extraction of Rent-Tribute (Θεμελίωση μιας Μαρξιστικής Θεωρίας για την Πολιτική Οικονομία της Πληροφορίας: Εμπορικά Μυστικά και Πνευματική Ιδιοκτησία, η Παραγωγή της Σχετικής Υπεραξίας και η Εξαγωγή Φορο-Προσόδου).  Θεωρούμε το άρθρο αυτό μια πληρέστατη περιγραφή της φύσης των εισοδημάτων που προκύπτουν από την αξιοποίηση της πληροφορίας από το κεφάλαιο στον σύγχρονο καπιταλισμό. 

Διαβάστε το μεταφρασμένο άρθρο και την εισαγωγή του μεταφραστή στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Μαρξιστικής Σκέψης "Γ. Κορδάτος".

Για τους όρους της αφηρημένης εργασίας στην εμπορευματική παραγωγή

Μετάφραση - πρόλογος: Διονύσης Περδίκης

Επιμέλεια: Άρη Ντα Κούνια Ντα Κώστα Ντίας & Δημήτρης Μουστάκας

Σε συνέχεια της μετάφρασης άρθρου του Chai-on Lee για την μαρξική εργασιακή θεωρία της αξίας, παραθέτουμε και τη μετάφραση μέρους (σελ. 95-100) της διδακτορικής διατριβής του ίδιου συγγραφέα με τίτλο «Περί των τριών προβλημάτων της αφαίρεσης, της αναγωγής, και του μετασχηματισμού, στην εργασιακή θεωρία της αξίας του Μαρξ» («On the three problems of abstraction, reduction and transformation in Marx's labour theory of value.»), Birkbeck (University of London), 1990.

Στο απόσπασμα αυτό ο συγγραφέας αναφέρεται στις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μια εργασία μπορεί να θεωρηθεί ως αφηρημένη εργασία, και να επιδιωχθεί ο καθορισμός της αξίας της με την αναγωγή της σε ένα ποσό ομογενοποιημένης απλής εργασίας. Ως τέτοιες προϋποθέσεις προτείνει την κινητικότητα και την προσαρμοστικότητα ή ευελιξία της εργασίας, μέσω των οποίων μπορεί κάθε εργασία να πραγματοποιηθεί από κάθε συνηθισμένη εργατική δύναμη, όταν υπάρχει επαρκής εκπαίδευση και άσκηση.

Οι προϋποθέσεις αυτές, όμως, δεν πληρούνται για την πρωτότυπη, δημιουργική εργασία, όπως είναι κατά κανόνα η επιστημονική και καλλιτεχνική εργασία, για την οποία ο συγγραφέας προτείνει ότι δεν έχει μια αντικειμενικά απαλλοτριώσιμη μορφή, δηλ. το προϊόν της δεν προσφέρεται για να λάβει την εμπορευματική μορφή από μόνο του, χωρίς τον συνδυασμό της τέτοιας εργασίας με άλλες, στην παραγωγή ενός εμπορεύματος από κοινού, στα πλαίσια του ενιαίου συλλογικού εργάτη της καπιταλιστικής επιχείρησης.

Απουσία τέτοιου συνδυασμού, λοιπόν, ο συγγραφέας θεωρεί ότι το προϊόν της δημιουργικής, πρωτότυπης εργασίας, παίρνει τη μορφή του πλασματικού κεφαλαίου, όπως η γη, το οποίο βασίζεται σε νομική προστασία. Με άλλα λόγια, παίρνει τη μορφή του εμπορεύματος μόνο εξωτερικά, και αντίστοιχα μια τιμή στην αγορά, η οποία όμως δεν καθορίζεται αντικειμενικά από την εργασιακή αξία, δηλ. την αξία της οποίας η ουσία είναι η αφηρημένη εργασία.

Αντίστοιχα, προσθέτουμε από την πλευρά μας, τα εισοδήματα που προκύπτουν από την πώληση ενός τέτοιου εμπορεύματος, το οποίο προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα και προσφέρεται στην αγορά με αποκλειστικότητα, δεν συνιστούν κέρδη από παραγωγή υπεραξίας, αλλά μονοπωλιακές προσόδους. 

Όπως αναφέρθηκε και στον πρόλογο της μετάφρασης του παραπάνω άρθρου του ίδιου συγγραφέα, κάτι τέτοιο έχει πολύ σημαντικές συνέπειες στο βαθμό που έχει διεθνοποιηθεί η παραγωγή στον σύγχρονο καπιταλισμό, και η διεθνής αγορά κατακερματίζεται

• σε περιοχές του κόσμου όπου κυριαρχεί η σύνθετη -σε μεγάλο βαθμό επιστημονική, ή και μη παραγωγική- εργασία, και τα τεχνολογικά μονοπώλια,
• και σε άλλες, όπου κυριαρχεί η απλή, εκτελεστική εργασία, και η μαζική βιομηχανική παραγωγή εμπορευμάτων.

Μάλιστα, ο διεθνής αυτός καταμερισμός αναπαράγεται συστηματικά μέσα από νομοθεσίες πνευματικής ιδιοκτησίας (βλ. Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου), και αντιμεταναστευτικές νομοθεσίες, οι οποίες εμποδίζουν τη διεθνή κινητικότητα, τόσο της εργασίας, όσο και του κεφαλαίου (που δεν μπορεί να επενδυθεί ελεύθερα στη μίμηση της προστατευμένης τεχνολογίας). Βλ. το κείμενο εργασίας του Δ.Π. για τον καθοριστικό ρόλο των παραπάνω για τον σύγχρονο κρατικο-μονοπωλιακό καπιταλισμό ή ιμπεριαλισμό.

Διονύσης Περδίκης

Ακολουθεί το μεταφρασμένο απόσπασμα: