Γιατί στηρίζω τη Μετωπική Αριστερή Συμπόρευση. Μέρος Β’: Για τους κομμουνιστές με αναφορά στο σύγχρονο ΚΚΕ

Με την παρούσα παρέμβαση επιθυμώ να εξηγήσω την απόφασή μου να στηρίξω τη ΜΑΡΣ, τόσο στις επερχόμενες εθνικές εκλογές, όσο κυρίως στη γενικότερη προσπάθεια για μετωπική συμπόρευση των ριζοσπαστικών αριστερών δυνάμεων που εναντιώνονται στον ιμπεριαλισμό των ΕΕ και ΝΑΤΟ, με το πολιτικό πρόγραμμα, τις προϋποθέσεις και τις δεσμεύσεις που συμφωνήθηκαν και καταγράφονται στην κοινή ανακοίνωση ΑΝΤΑΡΣΥΑ-ΜΑΡΣ.

Ως μέλος του Συλλόγου Διάδοσης της Μαρξιστικής Σκέψης «Γιάννης Κορδάτος», καλύπτομαι από την πρόσφατη ανακοίνωσή του, αλλά και από τη σχετική αρθρογραφία των συντρόφων Β. Λιόση και Δ. Καλτσώνη, ενώ συμφωνώ στα περισσότερα και με την τοποθέτηση του συντρόφου Π. Γαβάνα. Επομένως, θα επαναλάβω μόνο συνοπτικά κάποια βασικά σημεία των παραπάνω κειμένων, και θα δώσω έναν πιο προσωπικό κι εμπειρικό χαρακτήρα στην παρέμβαση αυτή. Τεκμηρίωση των όσων αναφέρω μπορεί να βρει ο απαιτητικός αναγνώστης στους διάφορους ηλεκτρονικούς συνδέσμους που παραθέτω.

Επίσης, θα απευθυνθώ ξεχωριστά σε όσους προσανατολίζονται να ψηφίσουν κόμματα πιστά στον Ευρω-ατλαντικό μονόδρομο της χώρας μας, δηλ. τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού αυτή τη στιγμή (μέρος Α’), στους συναγωνιστές που προέρχονται –όπως κι εγώ- από το χώρο του ΚΚΕ (μέρος Β’), και στους συναγωνιστές της ΜΑΡΣ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (μέρος Γ’).

Μέρος Β’: Για τους κομμουνιστές με αναφορά στο σύγχρονο ΚΚΕ

Σήμερα, ο χώρος του ΚΚΕ εμφανίζεται πολύ-διασπασμένος και σε πολιτικό αδιέξοδο. Χοντρικά, μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε τον κόσμο αυτόν, με βάση την πολιτική στάση που κρατάει, στις εξής κατηγορίες:

Οι «ΚΚΕ παντού».

Αναφέρομαι σε όσους συμφωνούν με τη σημερινή νεόκοπη πολιτική γραμμή της ηγεσίας του ΚΚΕ. Σε όσους από αυτούς είναι τίμιοι και όντως πιστεύουν στην ορθότητα της πολιτικής αυτής, θέλω να τους θυμίσω ότι η πολιτική δεν είναι μια μάχη μόνο ιδεολογική, δεν αφορά μόνο την προπαγάνδα της «σωστής» πολιτικής με κάποια δήθεν αντικειμενικά, αλλά στην πραγματικότητα ιδεολογικά, κριτήρια. Αντίθετα, η πολιτική πρέπει να παράγει αποτελέσματα στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή, μέσα από τα οποία να επιβεβαιώνεται η ορθότητά της, ή και να διορθώνεται στην πορεία.

Ειδικά οι κομμουνιστές δεν μπορούν, εν μέσω της ίσως μεγαλύτερης ιστορικά κρίσης του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος, αλλά και εν μέσω μιας μεγάλης ανθρωπιστικής καταστροφής του λαού μας, να συμβιβάζονται σε μια μάχη οπισθοφυλακής, σε μεγάλο βαθμό αυτό-αναφορική («να αντέξουμε»). Ως μέλος, ακόμη, του ΚΚΕ λίγο πριν το 19^ο Συνέδριο, ντράπηκα όταν διάβασα τις εξής γραμμές της συντακτικής επιτροπής της ΚΟΜΜΕΠ: «…Ναι, σε συνθήκες που δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά αυτός ο συσχετισμός, αντίθετα συνεχίζει η προηγούμενη αρνητική αλλαγή, η αντοχή ενός ΚΚ είναι το πρώτο καθήκον. Και δε μετριέται η αντοχή ενός ΚΚ με την εκλογική του δύναμη, παρ’ όλο που και σε αυτή συμπυκνώνεται το αποτέλεσμα ενός συσχετισμού. Η αντοχή ενός ΚΚ κρίνεται από την προσήλωσή του στον ταξικό αγώνα, από την ικανότητά του να μην παραδοθεί, να μην υπηρετήσει τον ταξικό αντίπαλο, να μη χάσει το χαρακτήρα του ως μαχητική οργανωμένη ιδεολογική-πολιτική πρωτοπορία της εργατικής τάξης και στις νέες συνθήκες ανόδου του ρεφορμισμού, του οπορτουνισμού, του αναθεωρητισμού αλλά και του ρατσισμού-εθνικισμού…».

Την προηγούμενη φορά που έζησε ο λαός μας μια τόσο μεγάλη κοινωνική καταστροφή ήταν σε καιρό πολέμου, στην Κατοχή, όταν και το ΚΚΕ έθεσε στόχους να σώσει το λαό από την πείνα, να τον απελευθερώσει από τους ναζί κατακτητές και να ανοίξει το δρόμο για τη δική του εξουσία, τη λεγόμενη τότε «λαοκρατία»… Αντίθετα, σήμερα η ηγεσία του ΚΚΕ προωθεί ένα σκεπτικό σύμφωνα με το οποίο καμία θετική σημαντική πολιτική, οικονομική ή κοινωνική αλλαγή, πχ μια φιλολαϊκή διέξοδος από την κρίση με ρήξη με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, δεν μπορεί να επέλθει πριν τη σοσιαλιστική επανάσταση. Ως συνέπεια αυτού, θεωρεί, επίσης, ότι δεν μπορεί να κερδηθεί με την πολιτική του ΚΚΕ η λαϊκή πλειοψηφία σε μη επαναστατικές συνθήκες διεξαγωγής της ταξικής πάλης και διαμόρφωσης της πολιτικής συνείδησης, παρά μόνο μια «μαχητική πρωτοπορία» της εργατικής τάξης σε κάθε κρίσιμο κλάδο ή χώρο δουλειάς, με συνέπειες και στην οργανωτική ανάπτυξη του ίδιου του κόμματος και της ΚΝΕ. (Δείτε αυτό το πρόσφατο άρθρο στο Ριζοσπάστη ως ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του σκεπτικού αυτού). Συνολικά, αφαιρεί κάθε αντικειμενικό κριτήριο επιβεβαίωσης της πολιτικής του ΚΚΕ, και μετατρέπει την πολιτική πάλη σε κυρίαρχα ιδεολογική στο πολιτικό πεδίο, και οικονομίστικη στο κοινωνικό-συνδικαλιστικό. Συνολικά, οι σύντροφοι αυτοί θα πρέπει να αναρωτηθούν εάν τελικά ο ρόλος του κομμουνιστή σε μια εποχή σαν τη σημερινή είναι να «αντέχει» μέχρι να έρθουν οι επαναστατικές συνθήκες, ή αντίθετα, να ηγείται της αντεπίθεσης του ΥΠΑΡΚΤΟΥ λαού με τη ΣΗΜΕΡΙΝΗ του πολιτική συνείδηση.

Η παρούσα στάση του ΚΚΕ απειλεί να διαρρήξει τους δεσμούς του με την εργατική τάξη και το λαό, δεσμούς που σμιλεύθηκαν μέσα από δεκαετίες αγώνων και θυσιών, διότι, σε μια εποχή τέτοιας κρίσης, όποιος δεν αποτελεί μέρος της λύσης, μετατρέπεται σε μέρος του προβλήματος. Στις ταραγμένες εποχές της καπιταλιστικής κρίσης του ’30 μέχρι και την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα στελέχη του ΚΚΕ βρίσκονταν στις φυλακές και στις εξορίες λόγω της πολιτικής τους δράσης. Στη σημερινή κρίση, τα στελέχη του ΚΚΕ δανείζονται από αυτούς που καλούνται να ανατρέψουν, και προβαίνουν σε αγοροπωλησίες σαν αυτές της τηλεόρασης του 902, προκειμένου να συντηρηθεί ο επαγγελματικός κομματικός μηχανισμός. Ταυτόχρονα, εφευρίσκουν δικαιολογίες στις «αντικειμενικές συνθήκες» που δεν ευνοούν την πολιτική πάλη του ΚΚΕ, και οι οποίες προφανώς κρίνονται ως χειρότερες από αυτές του παρελθόντος! Στα πλαίσια αυτά, η πίεση που δέχονται οι σύντροφοι αυτοί από τον περίγυρο του ΚΚΕ για «άμεσες λύσεις» και για ανακούφιση του λαού, είναι στην πραγματικότητα η μόνη ελπίδα. Είναι το σημείο που η ιδεοληψία συναντάει την σκληρή πραγματικότητα της ζωής…

Οι «ΚΚΕ πάντα».

Μια άλλη κατηγορία συντρόφων, διαφωνούν μεν με αυτήν την πολιτική γραμμή, αλλά θεωρούν ότι μόνο μέσω του ΚΚΕ μπορεί να προκύψει κάτι καλό για το λαϊκό κίνημα. Αν και συμφωνώ ότι οι πολλοί κομμουνιστές αγωνιστές που βρίσκονται στον ευρύτερο χώρο του ΚΚΕ είναι απαραίτητοι για την αντεπίθεση του λαού, η «πίστη στο ΚΚΕ» σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι όταν αυτό δε λειτουργεί ως ένα επαναστατικό κομμουνιστικό κόμμα, είναι επιζήμια. Η λογική αυτή, σε όλες της τις παραλλαγές, οδηγεί σε στασιμότητα, ψυχολογική φθορά, κοινωνική απομόνωση, σε μη κομμουνιστικές συμπεριφορές, όπως η αυτολογοκρισία ή ο φραξιονισμός ως απάντηση στις πρακτικές ηγετικού φραξιονισμού της ηγεσίας του ΚΚΕ, και, συνήθως, επίσης υποθάλπει τον συμβιβασμό με τη σημερινή κατάσταση. Απλά, στη θέση των επαναστατικών συνθηκών που θα λύσουν το γόρδιο δεσμό, τώρα μπαίνει η μεταστροφή του ΚΚΕ (από τα μέσα, ή και από τα έξω), πχ όταν αποτύχει η πολιτική του, ή κατά μία άλλη άποψη, όταν πάψει να απειλείται από το ΣΥΡΙΖΑ λόγω της αποτυχίας του τελευταίου, και «ανοιχτεί» περισσότερο. Όσοι σύντροφοι, από αυτούς που σκέπτονται με αυτόν τον τρόπο, παραμένουν στο ΚΚΕ, το καταφέρνουν μόνο και μόνο «στρογγυλεύοντας» τη διαφωνία και την κριτική τους, ενώ όσοι έχουν διαγραφεί ή αποχωρήσει, δε συμμετέχουν όσο ενεργά θα έπρεπε και μπορούν στην πολιτική και κοινωνική πάλη, με τις συνέπειες που ανέφερα παραπάνω.

Οι διαρρέοντες προς τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι του πολιτικού χώρου του ΚΚΕ διαρρέει προς το ΣΥΡΙΖΑ, έστω με καχυποψία και μικρές προσδοκίες. Άλλοι θα περιοριστούν στο να τον ψηφίσουν στις εκλογές, ίσως με βαρειά καρδιά, κι άλλοι συμμετέχουν και στις οργανώσεις του. Στους μεν πρώτους θα έλεγα ότι δεν υπάρχουν περιθώρια ούτε καν μιας ουσιαστικής ανακούφισης του λαού χωρίς τη ρήξη με την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και τα διεθνή και εγχώρια μονοπώλια (διαβάστε εδώ σχετικά), και ότι θα ήταν πολύ πιο χρήσιμοι αν συστρατεύονταν σε μια μάχη προς αυτήν την κατεύθυνση. Στους δεύτερους θα επισήμανα εππλεόν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ούτε επαναστατικό κομμουνιστικό κόμμα, ούτε ένα πραγματικό μετωπικό σχήμα, με αυτοτέλεια των συνιστωσών και πραγματική εσωτερική δημοκρατία. Αυτό αποδεικνύεται από τη συνεχή δεξιά προγραμματική του διολίσθηση, για την οποία είναι υπεύθυνη η ηγεσία του, και στην οποία δεν αντιδρά η κομματική του βάση, ώστε να την τερματίσει. Σήμερα δεν αντιδρά προκειμένου να μην ανακοπεί η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς την κυβέρνηση, και αύριο δε θα αντιδρά προκειμένου να μην πέσει η κυβέρνηση που θα «βάλλεται από παντού». Συνολικά δεν αντιδρά διότι δεν υπάρχει η δυνατότητα για κάτι τέτοιο. Σε κάθε περίπτωση, οι σύντροφοι αυτοί θα πρέπει να είναι έτοιμοι μετά τις εκλογές να μπουν στη μάχη στην κατεύθυνση που προτείνει η ΜΑΡΣ, χωρίς να απογοητευτούν από τυχόν αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι διστακτικοί.

Τέλος, υπάρχουμε και οι σύντροφοι που βρισκόμαστε εκτός ΚΚΕ και στον έναν ή στον άλλο βαθμό δραστηριοποιούμαστε στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες, αλλά μοιάζουμε να έχουμε χάσει την πυξίδα μας και να προσπαθούμε να την ξαναβρούμε! Η ιστορία, δυστυχώς, δεν έχει έτοιμες συνταγές για τις σημερινές ανεξερεύνητες και φουρτουνιασμένες θάλασσες που αντιμετωπίζουμε: πώς να δράσουμε μέσα σε μια τεράστια οικονομική, πολιτική, κοινωνική και «ανθρωπιστική» κρίση, χωρίς να υπάρχει ισχυρό λαϊκό κίνημα, ούτε καν πραγματικά επαναστατικό ΚΚ; Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν συνταγές που βάζουν τα καθήκοντα σε μια χρονική διαδοχική σειρά, όπως πρώτα ΚΚ – μετά μέτωπο, πρώτα επανάσταση – μετά έξοδος από ΕΕ και ΝΑΤΟ, πρώτα κοινή δράση στο κίνημα και ανασυγκρότησή του – μετά πρόταση μεταβατικού προγράμματος και πολιτική συνεργασία κοκ. Αντίθετα, πιστεύω ότι πρέπει να παλέψουμε άμεσα και ως επείγοντα και τα τρία καθήκοντα που έχουμε μπροστά μας συνδέοντάς τα με διαλεκτικό τρόπο: να αγωνιστούμε εκεί που ζούμε και εργαζόμαστε για την επιβίωση του λαού και την οργάνωση της αντίστασης και αντεπίθεσής του, να προχωρήσουμε στη μεγαλύτερη δυνατή πολιτική συνεργασία με άλλες δυνάμεις πάνω σε ένα πρόγραμμα σε αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή και δημοκρατική (α-α-δ) κατεύθυνση, το οποίο να δώσει προοπτική στους κοινωνικούς αγώνες, και να εξαντλήσουμε με ειλικρινή διάλογο και συζητήσεις αρχών με όλους τους κομμουνιστές αγωνιστές της χώρας μας τις δυνατότητες για την ανασυγκρότηση του κομμουνιστικού κινήματος και τη δημιουργία μαρξιστικού-λενινιστικού επαναστατικού κόμματος. Ποιο θα είναι αυτό, ένα «διορθωμένο» ΚΚΕ, μια μετεξέλιξη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή μια υπέρβαση όλων των σημερινών κομμάτων, θα το απαντήσει η ζωή. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να προκύψει μέσα από τον ανοιχτό πολιτικό και κοινωνικό αγώνα. Ας θυμηθούμε ότι δεν ήταν οι πολυπληθείς και σφριγηλές κομματικές οργανώσεις που οδήγησαν στην ταυτόχρονη γιγάντωση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ…

Συνολικά, η στάση που προτείνω για τους κομμουνιστές με αναφορά στο σύγχρονο ΚΚΕ είναι να μπούμε με όλες μας τις δυνάμεις, δηλ. όπως αρμόζει σε κομμουνιστές, στην πολιτική και κοινωνική δράση για το λαό, για την τάξη μας, όχι για το «Κόμμα», και, μάλιστα, χωρίς ψυχολογικού τύπου αγκυλώσεις απέναντι στις άλλες πολιτικές δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς. Ας κάνουμε, άλλωστε, όλοι την αυτοκριτική μας, καθώς ούτε εμείς αποδειχτήκαμε συνολικά ικανοί και «αξιόπιστοι» στο να καθοδηγήσουμε τους αγώνες του λαού σε αυτήν την κρίση, ενώ πλέον η πολιτική του ΚΚΕ είναι πιο «αριστερίστικη» από αυτήν οργανώσεων στις οποίες αποδίδουμε συχνά τον χαρακτηρισμό αυτόν. (Σχετικά με αυτό δείτε και την τοποθέτηση του συντρόφου Αλέκου Χαλβατζή, την οποία σέβομαι και καταλαβαίνω, αλλά με την οποία δεν μπορώ να συμφωνήσω.).

Αυτή η πολιτική και κοινωνική δράση σήμερα έχει τις καλύτερες πιθανότητες να γίνει μέσω της ΜΑΡΣ. Με μια ματιά στο πολιτικό πρόγραμμα που προτείνεται γίνεται φανερό ότι είναι σε α-α-δ κατεύθυνση κι ας επιμένουν κάποιοι συναγωνιστές της ΑΝΤΑΡΣΥΑ να το χαρακτηρίζουν ως «αντικαπιταλιστικό». Επίσης, οι δυνάμεις που συναπαρτίζουν τη ΜΑΡΣ έχουν δοκιμαστεί στις δύσκολες τωρινές συνθήκες της τεράστιας πίεσης από το ΣΥΡΙΖΑ. Φυσικά υπάρχουν όλες οι ιδεολογικές και οργανωτικές αδυναμίες της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, και οι συνέπειές τους στους ασθενείς δεσμούς της με την εργατική τάξη και το λαό. Επίσης, υπάρχουν οι ταλαντεύσεις και αντιφάσεις που θέτουν την πολιτική συνεργασία ΑΝΤΑΡΣΥΑ-ΜΑΡΣ σε κίνδυνο για το μετ’ εκλογικό τοπίο. Ωστόσο, αυτές οι αδυναμίες και κίνδυνοι μάλλον κάνουν πιο αναγκαία τη δική μας ενεργή συμμετοχή ως αντίβαρο, παρά είναι δυσκολίες που πρέπει να περιμένουμε παθητικά να λυθούν πριν μπούμε στη μάχη. Τέλος, πρέπει να εκτιμηθεί ως θετικό το γεγονός ότι η συνεργασία αυτή, άσχετα από το πώς τελικά θα εξελιχθεί, χαρακτηρίζεται από πλήρη και δημόσια καταγραφή των προσδοκιών, ορίων και δεσμεύσεων των δυνάμεων που την απαρτίζουν. Αυτό επιτρέπει ακόμη και τυχόν αρχική αποτυχία του εγχειρήματος να παίξει ένα θετικό ρόλο στην υπόθεση της μετωπικής συμπόρευσης στο μεσοπρόθεσμο μέλλον, αποδίδοντας και τις ευθύνες που αναλογούν στον κάθε πολιτικό χώρο. Θα είναι κρίμα η δική μας ευθύνη να είναι η ελλιπής και διστακτική συμμετοχή στον αγώνα με τον ΥΠΑΡΚΤΟ λαό, με τις ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ πολιτικές δυνάμεις και γενικότερες συνθήκες...


Εμπρός ΜΑΡΣ Αριστερά λοιπόν!