Αποτίμηση των κινητοποιήσεων της Πρωτομαγιάς

Η φωτογραφία είναι από το ρεπορτάζ του imerodromos.gr

Γράφαμε τις παραμονές της Πρωτομαγιάς για την πραγματική και συμβολική σημασία της φετινής απεργίας τα εξής:

Στη φετινή Πρωτομαγιά πρέπει να δεχθεί ένα πλήγμα αυτή η προσπάθεια που γίνεται για να κυριαρχήσει στο λαό ένα είδος κοινωνικής συνείδησης φοβισμένης για τη ζωή της, κλεισμένης στον εαυτό της στη προσπάθεια για ατομική επιβίωση, και πλήρως υποταγμένης στη καπιταλιστική εξουσία.

Στο άρθρο αυτό προσπαθήσαμε να συμπυκνώσουμε την άποψή μας ότι

·       οι πραγματικές, ας πούμε υλικές, πλευρές της αντιπαράθεσης με τη κυβέρνηση και την αστική τάξη,

·       και οι συμβολικές, αυτές δηλαδή που αφορούν τη διαμόρφωση της κοινωνικής συνείδησης,

βρίσκονται μεταξύ τους σε διαλεκτική σχέση, της οποίας ο συνδετικός κρίκος είναι η μαζική κινητοποίηση του λαού στη βάση

·       απολύτως αναγκαίων αιτημάτων-στόχων (υγειονομικών, οικονομικών, δημοκρατικών), και

·       ενός πολιτικού σχεδίου ανατροπής της κυβερνητικής πολιτικής και σωτηρίας του λαού από τη διπλή υγειονομική και οικονομική κρίση που πυροδοτεί η πανδημία του κορονοϊού.

Αυτή θεωρούμε ότι είναι η εργατική και λαϊκή πολιτική για την περίοδο αυτή, και συμπυκνώνεται στο σύνθημα

«Ο λαός θα σώσει τον λαό.

Αλληλεγγύη, οργάνωση κι αγώνας,

για υγεία, δουλειά, δικαιώματα»

Χωρίς να μηδενίζουμε το γεγονός ότι με τις κινητοποιήσεις που τελικά γίνανε έγινε μια κάποια καθυστερημένη αρχή σε μια τέτοια κατεύθυνση, ότι η κινητοποίηση πχ του ΠΑΜΕ/ΚΚΕ είχε απήχηση και εξέπεμψε κάποια θετικά «συμβολικά» μηνύματα, ή ότι έγινε προσπάθεια από ορισμένες κομμουνιστικές οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς (κυρίως ΝΑΡ/ΑΝΤΑΡΣΥΑ) να κινητοποιηθεί κάποιος κόσμος, δυστυχώς θεωρούμε ότι οι κινητοποιήσεις σημαδεύτηκαν από έναν ετεροκαθορισμό από την αστική πολιτική.

Ανοίγουμε μια παρένθεση για να εξαιρέσουμε της κριτικής που ακολουθεί όλες εκείνες τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής ή και κομμουνιστικής αριστεράς οι οποίες κάνανε σαν να μην ήταν Πρωτομαγιά, δεν κάλεσαν σε συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, δε συμμετείχαν, ή συμμετείχαν με απομονωμένες, ολιγομελείς αντιπροσωπείες σε «συμβολικές» εκδηλώσεις κοκ. Σε αυτές τις οργανώσεις ασκεί από μόνο του κριτική, επί της ουσίας, το παραπάνω άρθρο μας για την αναγκαιότητα μαζικών κινητοποιήσεων για τη φετινή Πρωτομαγιά…

Να σημειώσουμε, επίσης, ότι η κριτική μας δε στρέφεται προς τις οργανώσεις του εργατικού και λαϊκού κινήματος, αλλά προς τις πολιτικές οργανώσεις που δρουν σε αυτό από ριζοσπαστική σκοπιά, και που στελεχώνουν σε μεγάλο βαθμό τις ηγεσίες των κοινωνικών οργανώσεων.

Η αστική πολιτική και ιδεολογία της πανδημίας:

 «ατομική επιβίωση στη βάση της ατομικής ευθύνης για τη τήρηση των μέτρων προστασίας».

Η πολιτική των αστικών κυβερνήσεων ανά τον κόσμο σήμερα κυριαρχείται από δύο αντικρουόμενους σκοπούς, ιδιαίτερα σε σχέση με τις διάφορες πολιτικές κοινωνικής αποστασιοποίησης ή και απομόνωσης:

1.   να μην ξεσπάσει μη διαχειρίσιμη πολιτική κρίση λόγω ανικανότητας του καπιταλιστικού κράτους να προστατεύσει τους πολίτες του, καταρχήν από την υγειονομική, και στη συνέχεια από την οικονομική, πλευρά της κρίσης της πανδημίας, και

2.  να ξεπεράσει το κάθε κράτος -και τα εθνικά του μονοπώλια- με τις ελάχιστες δυνατές συνέπειες την οικονομική πλευρά της κρίσης, σε ένα περιβάλλον αδυσώπητου διεθνούς ανταγωνισμού.

Ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε χώρας (επίπεδο ανάπτυξης, συνθήκες ταξικής πάλης, κατάσταση του συστήματος υγείας, φάση της εξέλιξης της πανδημίας) λαμβάνονται τα μέτρα που εξυπηρετούν αυτούς τους σκοπούς, όχι χωρίς αντιπαραθέσεις και εντός των αστικών κυβερνήσεων ή και του κεφαλαίου.

Η πολιτική αυτή συνοδεύεται από την ιδεολογία που την εξυπηρετεί, η οποία έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

·       Αναδεικνύει την ατομική επιβίωση από τον κορονοϊό ως την υπέρτατη κοινωνική αξία,

·    ενώ ακόμη και όταν ξεφεύγει από αυτή τη «γραμμή» το κάνει μόνο προς χάριν της «οικονομίας» - δηλ. των καπιταλιστικών κερδών… - με την οποία ταυτίζεται η «αξιοπρεπής διαβίωση» σύμφωνα με τις δηλώσεις Σόιμπλε…

·       και καθιστά ως υπέρτατο κριτήριο κοινωνικής ευθύνης, συμπεριφοράς και στάσης την ατομική ευθύνη για συμμόρφωση με τα διάφορα μέτρα περιορισμού ή «προστασίας». Μάλιστα, οι κυβερνήσεις νομοθετούν τα μέτρα αυτά κατά κανόνα με ελάχιστα δημοκρατικές διαδικασίες, και στο όνομα μιας επιστήμης -μοντέρνου ιερατείου- που δε σηκώνει και πολλές εναλλακτικές προσεγγίσεις, ακόμη και όταν κάνει τελείως αντιφατικές επιλογές, τις οποίες κατόπιν αναιρεί…

Στα πλαίσια αυτά, αξιοποιείται ο φόβος για τη ζωή (κυρίως των αγαπημένων μας που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες), και μια σειρά τεχνολογικών καινοτομιών στον τομέα της κοινωνικής επιτήρησης…

***

Με βάση τα παραπάνω, τίθεται το εξής ζήτημα:

Στα ερωτήματα ποιας πολιτικής επιχείρησαν να απαντήσουν κυρίως οι κινητοποιήσεις της Πρωτομαγιάς με τον τρόπο που οργανώθηκαν, διεξήχθησαν και επικοινωνήθηκαν από τις ριζοσπαστικές και κομμουνιστικές οργανώσεις;

Οι σχετικές εικόνες έχουν ήδη κυκλοφορήσει επαρκώς. Ας δούμε, όμως, μερικά παραθέματα και τίτλους από δημοσιεύματα τόσο από τον κινηματικό χώρο, όσο και από τα κυρίαρχα ΜΜΕ (ο τονισμός με έντονα υπογραμμισμένα γράμματα είναι δικός μας σε όλες τις περιπτώσεις):

·      Τίτλος ρεπορτάζ στον Ημεροδρόμο: «Υποδειγματική η πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση και στη Θεσσαλονίκη». Εδώ εισάγεται ένας νέος επιθετικός προσδιορισμός για να περιγραφεί μια κινητοποίηση. Αφήνεται στον αναγνώστη να προβληματιστεί για το ως προς ποια κριτήρια ήταν η πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση «υποδειγματική», και αν ο τίτλος αφορά τους στόχους της εργ.-λαϊκής πολιτικής που θέσαμε παραπάνω, ή τα μέτρα προστασίας ενάντια στη μετάδοση του κορονοϊού…

·      Ωστόσο, κινητοποιήσεις λίγο-πολύ της ίδιας μαζικότητας και εφάμιλλα αποτελεσματικές, ως προς την τήρηση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης, δημοσίευμα στο ΠΡΙΝ τις προβάλει από μια διαμετρικά αντίθετη οπτική: αυτή της πολιτικής απειθαρχίας στα αντιδημοκρατικά μέτρα «καραντίνας»: «1η Μάη: Μαζική απεργιακή διαδήλωση έσπασε την «καραντίνα» της υποταγής»

·       Στο ίδιο πνεύμα διαβάζουμε στην -επικριτική για την κινητοποίηση του ΠΑΜΕ- τοποθέτηση της Νίνας Γεωργιάδου στο facebook με τίτλο «Γυμναστικές επιδείξεις»:

«Με αυτούς τους όρους, οι εντυπώσεις και οι εντυπωσιασμοί, οι στοιχίσεις, η ομοιομορφία της καθολικής μάσκας και των πλαστικών γαντιών, τα αυτοκολλητάκια στην άσφαλτο, οι γυμναστικές επιδείξεις με μια κουβέντα, δεν συγκροτούν απειθαρχία στις πολιτικές απαγορεύσεις. Δεν είναι η απάντηση.»

·       Ας βγούμε, όμως, και έξω από τον μικρόκοσμο της κομμ. αριστεράς και ας δούμε κάποια από τα γραφόμενα ενός άρθρου, εγκωμιαστικού για την κινητοποίηση του ΠΑΜΕ, που καταφέρνει παρ’ όλα αυτά να την εντάξει σε μια πολιτική επιδοκιμασίας της κυβερνητικής πολιτικής στην υγειονομική κρίση (ο τίτλος είναι ειρωνικός): «Τα θανάσιμα αμαρτήματα του ΠΑΜΕ στο Σύνταγμα», news247.gr:

«Το τρίτο θανάσιμο αμάρτημα του ΠΑΜΕ, είναι ότι υπενθύμισε πως είναι διαφορετικό πράγμα, η ενότητα και η σύμπνοια, για την επίτευξη ενός κοινού σκοπού και διαφορετικό το "σφάξε με αγά μου να αγιάσω".

Εδώ και πολλές εβδομάδες, έγινε μια σπουδαία προσπάθεια. Με καλό συντονισμό  και σωστές αποφάσεις από την Πολιτεία και συμβουλές από τους ειδικούς, πετύχαμε κάτι σπουδαίο: την αντιμετώπιση του πρώτου κύματος κορονοϊού στην Ελλάδα, με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες και τη μη κατάρρευση του ΕΣΥ.

Αυτό όμως το κεφάλαιο είναι διαφορετικό, από τις οικονομικές συνέπειες του κορονοϊού και από τις κοινωνικές αντιδράσεις που θα προκαλέσει η ύφεση και η αύξηση της ανεργίας στη χώρα. Όσοι νομίζουν ότι ο φόβος για τον κορονοϊό, θα γεμίσει το πιάτο του άνεργου και ότι δεν θα υπάρχουν κριτική και αντιδράσεις, είναι βαθιά νυχτωμένοι. Όσοι θεωρούν ότι ο κορονοϊός, θα εξαφανίσει τις ταξικές διαφορές ή θα αποκρύψει ότι οι ασθενέστεροι θα πληγούν βάναυσα και σίγουρα περισσότερο από τους έχοντες και θα το δεχθούν αδιαμαρτύρητα, κάνουν μεγάλο λάθος.»

·       Τέλος, ας πάμε και στη Πορτογαλία για μια τοποθέτηση που διακρίνεται για την ειλικρίνειά της ως προς τους στόχους της φετινής Πρωτομαγιάς, στο ρεπορτάζ του Ημεροδρόμου!:

«[…]Στη Λισσαβώνα, περίπου 500 άνθρωποι, σύμφωνα με τους διοργανωτές, κατέκλυσαν το γκαζόν στην πλατεία Alameda […]

Φορώντας πολλοί μάσκες, οι συμμετέχοντες, που παρατάχθηκαν σε πολλές σειρές κρατώντας αποστάσεις 3 μέτρων ο ένας από τον άλλο, σεβόμενοι τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, είχαν δηλώσει συμμετοχή από πριν, προκειμένου να τους δοθεί ειδική άδεια από τις αρχές για να συμμετάσχουν σε αυτήν την πρωτοβουλία, που διήρκησε λιγότερο από μία ώρα.[…]

«Αυτή η Εργατική Πρωτομαγιά είναι διαφορετική από τις άλλες. Ο χρυσός κανόνας είναι να σεβόμαστε τους κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης» ακουγόταν από τα μεγάφωνα.

«Τηρούμε τις αποστάσεις ασφαλείας και δείχνουμε με αυτόν τον τρόπο ότι η CGTP είναι μια υπεύθυνη συνδικαλιστική ένωση που καταφέρνει να κινητοποιήσει τους εργαζόμενους» είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ζοέλ Ροντρίγκες, μέλος της CGTP.»

Η φωτογραφία είναι από το ρεπορτάζ του prin.gr

Η θέση μας είναι ότι τόσο στα ίδια τα γεγονότα, όσο και στο λόγο για τα γεγονότα, όπως τον καταγράψαμε παραπάνω, παρατηρείται ένας ετεροκαθορισμός από την αστική πολιτική

·    είτε επιδιώκεται να δειχθεί ότι οι κομμουνιστές, αγωνιστές κοκ μπορούν να διεξάγουν μια κινητοποίηση ασφαλή ως προς τη μη μετάδοση του ιού, τηρώντας μέτρα προστασίας,

·   είτε αντίθετα υπερπροβάλλεται η ριζοσπαστική απειθαρχία στα αντιδημοκρατικά μέτρα προστασίας…

Φοβόμαστε ότι στην πραγματικότητα γινόμαστε μάρτυρες μιας κατάστασης όπου η μορφή της κινητοποίησης (τήρηση ή/και απειθαρχία στα μέτρα προστασίας) αναγορεύεται σε περιεχόμενο, ένα περιεχόμενο που δεν αντιστοιχεί στις σημερινές ανάγκες της ταξικής πάλης, και απλά απαντά στα ερωτήματα που θέτει η αστική τάξη για την ατομική επιβίωση απέναντι στον κίνδυνο του «αόρατου εχθρού».

Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι κρίσιμα:

·       Επιδιώξανε οι κομμουνιστικές οργανώσεις τη μαζικοποίηση των κινητοποιήσεων από τον λαό;

·       Αυτοί που το επιδίωξαν, πώς το επιδίωξαν, και τελικά το κατάφεραν; Αν όχι, γιατί;

·       Αυτοί που δεν το επιδίωξαν, όπως φαίνεται να είναι το ΠΑΜΕ/ΚΚΕ με βάση τις προηγούμενες δηλώσεις για συμβολικού τύπου κινητοποιήσεις, την απουσία δημόσιων καλεσμάτων για τις κεντρικές κινητοποιήσεις, δημοσιεύματα του φιλο-κυβερνητικού τύπου («Πρωτομαγιά - ΠΑΜΕ: Θα γίνουν συγκεντρώσεις με το 1/3 των διαδηλωτών», protothema.gr), και προσωπικές μαρτυρίες, πως ακριβώς περιμένουν να επιβάλλουν στη κυβέρνηση να πάρει τα επιστημονικώς αναγκαία μέτρα -και μάλιστα επειγόντως! - όπως έλεγε το ΠΑΜΕ σε συνέντευξη τύπου ήδη στις παραμονές της κινητοποίησης στις 7/4;:

«Καλούμε τα συνδικάτα σε κάθε περιοχή σε συνεννόηση με τα σωματεία των υγειονομικών να σχεδιάσουν με έμπνευση και μεράκι τη πραγματοποίηση πολύπλευρων παρεμβάσεων, συνεντεύξεων τύπου, πρωτότυπων παρεμβάσεων παίρνοντας όλα τα μέτρα προφύλαξης, ώστε να φτάσει από όλη την χώρα η φωνή των υγειονομικών στα υπουργεία και στους στρατηγούς τους, να επιβάλουμε στη κυβέρνηση το επιστημονικά ορθό.

 ΟΥΤΕ ΩΡΑ ΧΑΜΕΝΗ, ΠΑΡΤΕ ΤΩΡΑ ΜΕΤΡΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΓΕΙΑΣ»

·       Εν τέλει, αν δεν έχει γίνει πραγματική, μαζική, συστηματική προσπάθεια μέχρι και σήμερα να νικηθεί ο φόβος και η αστική πολιτική και ιδεολογία που τον εκμεταλλεύεται, πως είμαστε τόσο σίγουροι ότι δεν είναι δυνατόν να κινητοποιηθεί ο λαός σε αντιστοιχία με την επίθεση που δέχεται;

Καθόλου περίεργο δεν ήταν, λοιπόν, που αυτές οι -μάλλον ακίνδυνες- για τη κυβερνητική πολιτική κινητοποιήσεις, από την άποψη της διαλεκτικής σχέσης μορφής και περιεχομένου, κάθε άλλο παρά εμποδίστηκαν από τη κυβέρνηση και τα σώματα ασφαλείας. Αυτό προκύπτει αβίαστα, εκτός πολλών άλλων, με βάση τη λογική σκέψη ότι επετράπη στο ΠΑΜΕ ακόμη και να διακόψει τη κυκλοφορία στον κεντρικότερο δρόμο της Αθήνας, για να …τοποθετήσει τα διάσημα πλέον χαρτάκια, με ακρίβεια ευθυγραμμισμένα, που όριζαν το που θα στεκόταν ο κάθε διαδηλωτής!

Η φωτογραφία είναι από το ρεπορτάζ του protothema.gr

Η κυβέρνηση φαίνεται ότι επέλεξε να προσθέσει στην εικόνα συντριπτικής επιδοκιμασίας της πολιτικής της, σύμφωνα με τα γκάλοπ και τα κυρίαρχα ΜΜΕ, και μια πινελιά δημοκρατικής ανεκτικότητας…

Η τακτική αυτή, εκ μέρους των κομμουνιστικών οργανώσεων, οδηγείται σιγά-σιγά στα όριά της:

·  Μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης ή/και απομόνωσης – και ειδικά η απαγόρευση συναθροίσεων- θα είναι στον έναν ή στον άλλο βαθμό αναγκαία για πολλούς μήνες ακόμη, μέχρι να υπάρξει αποτελεσματική θεραπεία ή εμβόλιο.

·       Ο λαός, όμως, δε θα αντέξει για πολύ ακόμη, είτε για οικονομικούς, είτε για ψυχολογικούς λόγους, τις ακραίες, οριζόντιες, τυφλές πολιτικές κοινωνικής απομόνωσης. Όσο περνάει ο καιρός, θα είναι όλο και πιο έτοιμος να δείξει ανοχή στο αντίθετό τους: τις πολιτικές «ανοσίας αγέλης» που φαίνεται ότι ακολουθούν στο αμέσως επόμενο διάστημα, και μια πιθανή αύξηση των θανάτων που μπορεί να τις συνοδεύσει. Σε αυτό θα συμβάλει ότι η κυβέρνηση αυτή τη στιγμή δείχνει να μην έχει φθαρεί σε αντιστοιχία με τις εγκληματικές πολιτικές που εφαρμόζει…

·       Οι κομμουνιστές, εν τω μεταξύ, θα έχουν αποτύχει στο καθήκον τους να ωθήσουν το εργατικό-λαϊκό κίνημα, ώστε να πιέσει τη κυβέρνηση να πάρει τα αναγκαία μέτρα προστασίας της υγείας και του εισοδήματος του λαού. Κι αυτό θα έχει συμβεί, ανάμεσα σε άλλους λόγους, διότι θα έχουν ετεροκαθοριστεί υπερβολικά από την αστική πολιτική γύρω από τα μέτρα προστασίας και τις σχετικές απαγορεύσεις…

Ας ελπίσουμε ότι θα αποδειχτούμε υπερβολικά γκρινιάρηδες και απαισιόδοξοι, και ότι αντίθετα, οι κινητοποιήσεις της φετινής Πρωτομαγιάς θα σημάνουν τη λαϊκή αντεπίθεση, όπως προτείνουν άλλες καλοδεχούμενες εκτιμήσεις, σαν αυτή της αρθρογραφίας του ΠΡΙΝ!..

Σε κάθε περίπτωση, επιμένουμε στην ανάγκη

·      πολιτικού προγράμματος και σχεδίου διεξόδου από τη διπλή, υγειονομική και οικονομική, κρίση,

·       μαζικής και ενωτικής δράσης του εργατικού-λαϊκού κινήματος.